پرورش روتیفر گونه Brachionus plicatilis

مورفولوژی :

روتیفر ها ( روتاتوریا Rotatoria ) جزء کوچکترین متازوآ ( موجودات پرسلولی ) هستند که دارای بیش از 1000 گونه می باشند که 90 درصد از آنها در محیط های آب شیرین یافت می شوند. بندرت اندازه بدن آنها به 2 میلی متر می رسد. نرها کوچکتر از ماده ها هستند و نسبت به آنها کمتر توسعه یافته اند. بعضی زا آنها تنها 60 میکرومتر طول دارند. بدن همه گونه ها از تعداد مشخصی سلول تشکیل شده است که تا آخر عمرشان ثابت می ماند . گونه های مختلف جنس Brachionus تقریبا دارای 1000 سلول هستند ، رشد این جانوران با افزایش مقدار پلاسما صورت می گیرد نه با افزایش در تعداد سلولها

تکثیر و پرورش روتیفر
روتیفرها دو نوع تولید مثل دارند، در شرایط مساعد ماده ها تولید مثل بکرزایی ( parthenogenesis ) دارند که تخمهای دیپلوئید ( n2 کروموزومی ) تولید می کنند که از آنها ماده های دیپلوئید بوجود می آیند. در شرایط نامساعد روتیفر تولید مثل جنسی دارند که با تولید جنس نر شروع می شود که هاپلوئید ( n کروموزومی ) هستند . وظیفه نر تنها جفت گیری کردن با ماده هایی است که تخم n کروموزومی تولید می کند ، می باشد و بعد از جفت گیری می میرند . پس لقاح تخم مقاوم تولید می شود که این تخمهای دیپلوئید در شرایط مساعد ماده هایی تولید خواهند کرد که آنها تا وقتی که شرایط مساعد است به روش بکرزایی تولید مثل خود را ادامه خواهند داد. بدین ترتیب روتیفر ها می توانند نسل خود را در شرایط مختلف حفظ کنند.

*اسم:
Brachionus plicatiliss .
*اندازه:
Baby : كوچكتر از 80 ميكرون.
Mixed : بزرگتر از 80 ميكرون.
*دماي مطلوب:
32-28 درجه سانتيگراد.
*شوري مطلوب:
ppt 30-25 .
*دوره كشت تا برداشت:
3 روزه .
*توري هاي برداشتي:
40 ميكرون.
*توري هاي جداسازي:
80 ميكرون.
*روش کشت :

تولید انبوه ( mass production ) :

تولید انبوه می تواند به سه صورت زیر صورت گیرد :
1.کشت انبوه فقط با استفاده از جلبک
2.کشت انبوه فقط با استفاده از مخمر نانوایی
3.کشت انبوه با استفاده از جلبک و مخمر نانوایی تواما
اغلب لازم می شود که از روش سوم برای اینکار استفاده شود.

بدون تردید ، ریزجلبک دریایی ( مثل Nannochloropsis ) بهترین رژیم غذایی برای روتیفرهاست و اگر به اندازه جلبک در دسترس باسد و از مدیریت مناسبی پیروی شود می توان محصول بسیار بالایی را برداشت کرد. متأسفانه در اغلب مکانها امکانپذیر نیست که همیشه جلبک شکوفا شده بطور مداوم روزانه در دسترس باشد لذا در اغلب جاها جلبک خالص تنها برای شروع کشت روتیفر داده می شود و یا برای غنی سازی روتیفر استفاده می شود.

بسته به روش و کیفیت جلبک شکوفا شده ممکن است مخمرنانوایی برای پرورش روتیفر مناسب باشد. مقدار تغذیه بوسیله مخمر روزانه نیم تا یک گرم مخمر به ازای یک میلیون روتیفر است، هر چند این میزان بسته به نوع روتیفر ( s-type یا L-type ) و شرایط پرورش متفاوت است. تا آنجا که امکان دارد بیشتراز جلبک استفاده می شود.

تولید انبوه روتیفر با استفاده از جلبک و مخمر می تواند به روشهای پرورش دسته ای – دوره ای ( batch culture ) ، پرورش نیمه مداوم (Semi-continuous culture ) و همچنین به روش کشت مداوم ( continuous culturee ) صورت گیرد.

1 – پرورش دسته ای – دوره ای ( batch culture ) :
علی رغم بازدهی نه چندان بالا، روش پرورش دوره ای معمول ترین روش برای پرورش انبوه روتیفر می باشد که دلیل کاربرد وسیع این روش سادگی این روش می باشد. در این روش از تانکهای یک مترمکعبی ( یک تنی ) استفاده می شود.

بدلیل کوتاه بودن زمان تولید نسل روتیفرها در تولید مثل غیر جنسی ، پرورش دهندگان ترجیح می دهند که آنها را مجبور به تولید مثل غیرجنسی بنمایند که این با تنظیم میزان غذا ، درجه حرارت آب ، شوری و هوادهی طی فرآیند پرورش صورت می گیرد.

پارامترهای مؤثر روزانه عبارتند از :
فراهم نمودن تراکم 10 میلیون سلول در میلی لیتر جلبک Nannochloropsis oculata برای روتیفرها ، تغذیه روتیفر با مخمر فشرده شده تازه به میزان 5/0 – 25/0 گرم به ازای یک میلیون روتیفر ، فراهم نمودن درجه حرارت 32 – 28 درجه سانتی گراد ( برای s-type ) و شوری آب ppt 25 . .

مرحله اول :
دریک تانک 1000 لیتری ، 500 لیتر آب شور حاوی جلبک با تراکم 12 – 10 میلیون سلول در میلی لیتر آبگیری می شود
سپس با تراکم 150 – 100 عدد در میلی لیتر روتیفر به آن تلقیح می شود.

مرحله دوم :
تانک با آب حاوی جلبک با تراکم 12 – 10 میلیون سلول در میلی لیتر پر می شود

مرحله سوم :
روتیفرها برداشت می شود و پس از شمارش و تعیین تراکم جهت تغذیه لارو ماهیان استفاده می گردد .
تانکها تمیز شسته شده و برای کشت دوره بعدی آماده می شود.

4-برداشت روتيفر:
ابتدا هوادهي تانك را قطع كرده و پس از 10 دقيقه با شيلنگ شروع به سيفون كردن تانك جهت برداشت روتيفر مي كنيم. در حين برداشت بايستي دائما كيسه توري را از هوا خالي كرد تا روتيفر برداشتي در اثر تركيدن كيسه از بين نرود. پس از برداشت, بايستي تراكم روتيفر محاسبه گردد تا ميزان روتيفر تحويلي به بخش هچري مشخص گردد.

چند نكته درباره برداشت روتيفر:
1-4-شيلنگ هميشه بايستي بالاتر از كف تانك باشدتا كيسه سريع پر از هوا نشود.
2-4-كيسه توري بايستي درون ظرف پر از آبي قرار داشته باشد تا روتيفرهاي برداشتي در اثر كم آبي تلف نشوند.
3-4-در ابتدا بايستي كيسه توري را از هوا خالي كرد تا كيسه حالت بادكنكي پيدا نكند.

5-جدا سازي روتيفر:
ابتدا ظرف حاوي روتيفرها را در كنار دو ظرف خالي قرار داده و سپس با يك توري 80 ميكروني شروع به جداسازي مي كنيم. روتيفرهايي كه همراه آب از توري عبور ي كنند, Baby محسوب شده ولي روتيفرهايي كه از توري عبور نمي كنند, Mixed به حساب مي آيند.

6-شمارش روتيفر:
1-6-شمارش نمونه تانك هاي پرورشي:
ابتدا لوله آزمايش حاوي نمونه را برداشته و خوب به هم مي زنيم, سپس يك سي سي را از لوله برداشته و زير لام قرار داده و با عدسي 4 ميكروسكوپ شروع به شمارش مي كنيم.

2-6-شمارش نمونه روتيفرهاي برداشتي:
در اين نمونه چون تراكم خيلي بالا مي باشد يك سي سي را برداشته و سپس آن را درون يك ظرف كه حجم آن مشخص و حاوي آب شيرين است(تا حركت روتيفرها كاهش يابد) رقيق مي كنيم سپس يك سي سي از آن را برداشته و شمارش مي كنيم, بعد از شمارش, تعداد را در حجم ظرف ضرب مي كنيم تا تعداد روتيفر در يك سي سي از نمونه روتيفرهاي برداشتي بدست آيد.

غني سازي روتيفر:
ابتدا ظرفي را پر از آب شور كرده و ميزان Super selko مورد نياز را به آن اضافه كرده و به مدت 15 دقيقه هوادهي شديد مي كنيم, سپس هوا را قطع كرده و روتيفرها را به ظرف اضافه مي كنيم و بعد از 5 دقيقه هوادهي ملايمي را را درون ظرف برقرار مي كنيم. بعد از گذشت مدت زمان 7-6 ساعت روتيفرها را برداشت كرده و به بخش هچري تحويل مي هيم.

مقدار Super selko :
0.1 گرم را در يك ليتر آب دريا حل مي كني سپس به ازاي هر 1000 روتيفر, يك سي سي از اين محلول را برداشته و ني سازي روتيفر را انجام مي دهيم.