انواع کود قابل مصرف در پرورش
انواع کودها :
1- کودهای آلی : الف- کود حیوانی (کودمرغی،
کوداردکی،کودگاوی،کودگوسفندی)
ب-کود سبز
2- کودهای معدنی : الف- کودازته ب-کود فسفاته
کودمرغی و کود اردک بالاترین میزان
مواد آلی نظیر ازت،فسفر،کلسیم و پتاسیم را داراست ولی در مورد افزودن آن به استخر باید دقت زیادی نمود چون دادن مقدار زیاد این کودها سبب تلفات ناگهانی ناشی از کمبود اکسیژن میگردد .کود گاوی امروزه به دلایل ذیل بیشترین کاربرد را در امر پرورش ماهیان گرمابی داراست:
از آنجائیکه گاو حیوانی نشخوار کننده
است و غذای خود را کاملا خرد کرده و قابل هضم میسازد، استفاده از کود گاوی در استخر مصرف اکسیژن در آب را کم میکند، به علاوه کود گاوی در آب به صورت معلق است و توسط باکتریهای هوازی به طور کامل تجزیه میگردد . این بسیار مهم است چون تجزیه کود در لایههای ستون آب نیاز به مصرف اکسیژن کمتری دارد ولی کودهای دیگر بیشتر در کف مورد تجزیه قرار میگیرند که سبب میشود مقدار اکسیژن بیشتری از محیط خارج و مخاطراتی برای ماهی بوجود آورد .نحوه دادن کودهای آلی به این صورت میباشد : آنها را به صورت محلول در آورده و به صورت شیرابه به استخر منتقل میکنیم و اگر هنگامیکه مقداری کود شیمیایی به آن اضافه گردد باید بعد از 24 ساعت به داخل استخر وارد کنیم
.
کود سبز :
گیاهان را میتوان بسته بندی کرده و
به وسیله پایههایی در داخل استخر قرار دهیم این گیاهان تخمیر حاصل کرده و کود
خوبی خواهند بود همچنین کاشت گیاهانی مانند یونجه و شبدر در استخر قبل از آبگیری
آن کود سبز خوبی را برای استخر فراهم میکند .
کودهای معدنی :
کودهای حیوانی بیشتر در تولیدات
زئوپلانکتونها موثرند در حالیکه کودهای معدنی بیشتر در تولیدات فیتوپلانکتونها که مبنای تغذیه فیتوفاگ میباشد ، موثرند ، تغییرات P H یکی از عوامل محدود کننده در استفاده از کودهای آلی میباشد در حالیکه کودهای شیمیایی فاقد این روند هستند، ترکیب توام کودهای آلی و معدنی شدت رشد زیشناوران را افزایش میدهند.
🔵 مزایای کودهای معدنی:
1 . عناصر مورد نیاز در کودهای معدنی 50-40 درصد ترکیبات کود
را شامل میشود .
2 . به راحتی آنها را میتوان حمل و نقل و در استخر پخش کرد
3 . تغییرات PH و اکسیژن کمتری در آب ایجاد مینماید
4 . پخش آنها در استخرها به راحتی امکانپذیر است .
5 . کودهای معدنی به سهولت به صورت محلول در میآیند .
- در استفاده از کودهای فسفاته ۳۶-۲۴ ساعت عمل انحلال به طول میانجامد در حالیکه کودهای ازته به صورت لحظهای قابل استفاده میباشند.
کودهای ازته به 3 صورت نیترات آمونیوم ، کود اوره و سولفات آمونیوم مصرف میشود .
نیترات آمونیوم دارای 35-34 درصد ازت
استکه موجب ایجاد شرایط نامساعد جهت رشد جلبکهای ریسهای میگردد از آنجائیکه باندهای این کودها بتدریج آزاد میگردد نسبت به کود اوره از ارزش به مراتب بیشتری برخوردار میباشد .
کود اوره دارای 46 درصد ازت است و سنن تسریع عمل فتوسنتز میشود . باندهای آن سریعاً آزاد گشته و رنگ آب را به شدت سبز
میکند .
سولفات آمونیوم دارای 21 درصد ازت است
و برای پایین آوردن PH استخر بهکار
میرود .
کودهای معدنی فسفاته :
فسفر در زنجیره غذایی استخرها ، عضلات
و اعصاب ماهی نقش مهمی دارد کودهای فسفردار را به دو نوع سوپرفسفات و فسفات
آمونیوم بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد که به راحتی در آب حل نمیشود .
جهت باروری مستمر و باکیفیتتر شدن
استخرهای پرورشی بهتراست از حوضچههای مکعبی شکل جهت عمل آوری کود استفاده شود جهت
این امر در هوای آفتابی و به صورت روزانه بین 100-50 کیلوگرم کود گاوی ،2-1
کیلوگرم کود فسفاته و 500 گرم کود ازته را باهم مخلوط نموده و پس از 24 ساعت تخمیر
کاملاًصورت پذیرفته و پروتئین میکروبی که در بالاترین حد خود میباشد میتوان به تخلیه آن اقدام کرد .
عوامل موثر بر کوددهی :
1 . بهترین درجه حرارت برای کوددهی 27 –22 درجه سانتیگراد است .
2 . مناسبترین مقدار اکسیژن محلول 8-7 میلیگرم در لیتر است.
3 . پی اچ باید خنثی تا کمی قلیایی باشد .
4 . بهتر است کوددهی در دفعات زیاد و مقدار کم و به صورت
محلول انجام گیرد .
- کف استخر باید غیرقابل نفوذ باشد در غیر این صورت قسمت اعظم کود در اثر نفوذ آب از استخر خارج میگردد.
- از کوددهی در روزهای ابری و بارانی باید پرهیز کرد زیرا مواد معدنی مورد مصرف فیتوپلانکتون ها قرار نگرفته و باعث تغییرات آب میگردد.
- میزان مصرف کود گاوی حدود ۱۰۰-۸۰ کیلوگرم در روز آفتابی، میزان مصرف کود ازته ۱۰-۶ کیلوگرم در روز آفتابی و میزان مصرف کود فسفاته ۵-۳ کیلوگرم در روز آفتابی است. کود سولفات آمونیوم را نیز به میزان ۵-۲ کیلوگرم در هکتار برای کاهش PH میتوان بکار برد.
محمد جعفری