ماهی آمور (Ctenopharyngodon idella)

ماهی آمور یا کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)

ماهی آمور یا کپور علف‌خوار (Ctenopharyngodon idella) نوعی ماهی آب شیرین گیاهخوار از خانواده کپورهاست. این ماهی بومی شرق آسیا از شمال ویتنام تا رود آمور در مرز چین و سیبری است.

آمور برای پرورش ماهی و کنترل گیاهان آبی به نقاط مختلف دنیا معرفی شده و در برخی نقاط اثرات تخریبی فراوانی داشته‌است. در ایران ماهی آمور پرروشی به دلیلی شباهت ظاهری بهماهی سفید خزر به ماهی سفید پرورشی معروف شده‌است .

به این ماهی به اشتباه در بازار، ماهی سفید پرورشی می‌گویند. دارای بدنی کشیده و پهن با باله‌های کوتاه و قوی است که شبیه ماهی سفید می‌باشد اما رنگ بدن درپشت خاکستری ودرپهلوها زرد روشن مایل به سبز است بدنش از فلس‌های درشت مایل به زرد دارای دندانهای حلقی ۲ ردیفی است با طول ۷-۶ میلی‌متر به تغذیه فعال می‌رسد و در زمان ۷ تا ۱۳ سانتیمتری با تغذیه ۳۰% زئوپلانکتون رشد خوبی دارد.
ضریب غذایی آن ۱ به ۳۰ است و غذای اصلی آن را علوفه و گیاهان آبزی تشکیل می‌دهد و جهت کنترل گیاهان به محیط‌های آبی معرفی می‌گردد. بطوری که به اندازه ۴۰% وزن بدن خود در شبانه روز تغذیه می‌کند. مرز شروع و امساک تغذیه بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد است و به ۵۰ کیلوگرم می‌رسد
در مناطق گرمسیر و معتدل ماهی نر در سن ۳-۲ سالگی و ماهی ماده در سن۴-۳ سالگی بالغ می شود و در این سن و در شرایط تغذیه مطلوب وزن این ماهی به ۳ الی ۴ کیلوگرم می رسد.

تن شناسی : بیشینهٔ درازا و وزن در این ماهی به ترتیب ۱۰۰ سانتی متر و ۳۲ کیلوگرم می‌باشد(میانگین ۵۷ سانتی متر و ۶/۳ کیلوگرم) و دارای دندان حلقی با فرمول ۴٫۲-۲٫۴ یا ۵٫۲-۲٫۴ می‌باشد. بدن این ماهی گرد و فلس‌های متراکمی دارد. باله پشتی گرد و خط جانبی کاملی دارد. ابتدای قاعده باله پشتی اندکی در جلوی قائمه باله لگنی قرار دارد.خارهای آبششی کوتاه و به تعداد ۱۲ عدد دارد. عمدتاً از گیاهان آبزی تغذیه می‌کند. البته سخت‌پوستان و نوزاد پشه‌های دریاچه (شیرونومیده) را نیز مصرف می‌کند. تعداد تخم‌ها تا ۱ میلیون عدد نیز می‌رسد. نسبت به ماهی کپور معمولی باله پشتی کوتاهتری دارد. تفاوت آن با ماهی کپور سیاه، در دندان‌های حلقی است. دندان حلقی در آمور از نوع شانه‌ای و در کپور سیاه از نوع آسیایی است.

ماهی آمور دارای سر مسطح است ولی ماهی سفید سر برآمده دارد. رنگ بدن در ماهی آمور، نقره‌ای واضح و در ماهی سفید نقره‌ای محو است. تفاوت دیگر این دو در دندان‌های حلقی است که فرمول دندان حلقی در ماهی سفید ۵-۶ می‌باشد.

ویژگی ها : ماهی آمور جزء کپور ماهیان چینی می‌باشد و در سیستم پرورشی توام همراه با کپور معمولی، کپور نقره‌ای (فیتوفاگ)^[۵] و کپور سرگنده، پرورش می‌یابد. این ماهی در زادگاه اصلی خود در چین، در رودخانه‌های سیلابی با آب گل آلوده و بستر پوشیده از سنگریزه به صورت دسته جمعی تخم ریزی می‌کند.تخم ریزی آن در دمای ۲۳-۲۱ درجه سانتی گراد صورت می‌گیرد. تعداد تخم‌ها ۲۰۰-۵۰۰ هزار عدد بوده و به قطر ۵/۰-۲/۱ میلی متر می‌باشند. شرایط لازم برای به وجود آمدن لاروها، غوطه‌وری تخم‌ها می‌باشد که در رودخانه‌های طبیعی در فصل سیلابی چنین شرایطی فراهم می‌گردد. ماهیان نر در زادگاه اصلی خود در ۶-۴ سالگی و ماده‌ها در ۷-۶ سالگی بالغ می‌شوند. این ماهی دارای ارزش شیلاتی می‌باشد.